In Nederland kalft de belangstelling voor de Franse taal al jaren af. Steeds minder scholieren kiezen Frans als eindexamenvak en ook het aantal studenten dat Frans studeert aan een universiteit of HBO is tanende. Volgens beleidsmakers is dat geen goede ontwikkeling. Een geringe kennis van de Franse taal benadeelt volgens hen de Nederlandse economie; vooral het midden- en kleinbedrijf loopt schade op. Het gebrek aan talenkennis belemmert deze bedrijven om samenwerkingen met Franstalige bedrijven aan te gaan.
Dit is spijtig, want het Frans is springlevend en wijdverbreid. Volgens de organisatie van Franssprekende landen, de Organisation Internationale de la Francophonie (OIF), is het Frans na het Mandarijn, Engels, Spaans en Arabisch de 5e wereldtaal en wordt het op 5 continenten gesproken. In 2018 stond de teller op maar liefst 300 miljoen Franstalige planeetbewoners van wie 235 miljoen mensen de taal dagelijks spreken. Meer dan 60% van hen woont in Afrika. Volgens een regelmatig geciteerd onderzoek van de Franse investeringsbank Natixis worden dit er in de toekomst nog veel meer. Deze bank kwam een aantal jaar geleden met de boude bewering dat het Frans in 2050 wereldwijd de meest gesproken taal zou zijn. Dit klopt niet volgens de OIF, maar deze organisatie verwacht wel dat, rekening houdend met de bevolkingsgroei in Afrika, het Frans over een jaar of 10 de 3e of 4e wereldtaal is.
Het Frans is na het Mandarijn, Engels, Spaans en Arabisch de vijfde wereldtaal en wordt op vijf continenten gesproken
Deze voorspelling zal de Franse president Emmanuel Macron tot tevredenheid stemmen. In 2018 al presenteerde hij een actieplan om van het Frans de 3e wereldtaal te maken. Het plan bestaat uit 33 maatregelen rondom 3 thema’s: leren, communiceren en creëren in het Frans. Een van de maatregelen werd op dinsdag 16 maart jongstleden in een concrete vorm gegoten met de lancering van het Dictionnaire des francophones, het digitale en interactieve Woordenboek van Franstaligen. Verschillende algemene en specifieke Franstalige woordenboeken zijn op de gratis toegankelijke website samengebracht. Zo zijn er Frans-Afrikaanse en Frans-Canadese lemma’s te vinden, maar ook belgicismen (in België gebezigde Franse woorden die afwijken van de Franse standaardtaal) en andere regio-gebonden termen.
Het doel van deze exercitie? Gebruikers de mogelijkheid geven om kennis te maken met de rijkdom en diversiteit die de Franse taal biedt én om hieraan hun eigen bijdrage te leveren door zelf woorden en betekenissen toe te voegen. Het woordenboek wil geen norm stellen, niet voorschrijven wat correct Frans is, zoals het Dictionnaire de l’Académie française wel nadrukkelijk doet. Alle variëteiten van de Franse taal zoals deze voorkomen op de diverse continenten worden in het Dictionnaire des francophones juist op voet van gelijkheid gepresenteerd. Momenteel bevat het woordenboek ruim 400.000 woorden en 600.000 definities, en dat aantal zal de komende tijd dankzij de bijdragen van gebruikers alleen maar toenemen.
Een geringe kennis van de Franse taal benadeelt de Nederlandse economie
Het Dictionnaire des francophones maakt duidelijk dat het Frans niet langer alleen de taal van Molière is maar van alle Franssprekende mensen wereldwijd. Of het woordenboek een wezenlijk verschil maakt bij de verbreiding van het Frans is de vraag. Waarschijnlijk speelt de explosieve bevolkingsgroei in Afrika daarbij een grotere rol. Hoe het ook zij, de Franse taal groeit en bloeit. Zeg dit voort aan alle Nederlandse scholieren! Want als zij hun koudwatervrees overwinnen en in dat heerlijk warme taalbad springen, ligt de (Franstalige) wereld aan hun voeten en krijgt bovendien uiteindelijk ook de Nederlandse economie een positieve impuls.