Domovoy, the Slavic household god, by Natalia.sk, https://en.wikipedia.org/wiki/File:Domovoy.jpg, licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International license.
Als je bij een Russische familie logeert kan het gebeuren dat je ’s nachts iemand met meubels hoort schuiven of op potten en pannen hoort slaan. Het kan ook zijn dat er gekke geluiden klinken uit de tuin. Het beste is dan om rustig verder te slapen. De verantwoordelijke is namelijk een domovoj, een soort huisgeest waarvan je meestal niets te vrezen hebt. Enkele uitzonderingen daargelaten natuurlijk.
Wat is een domovoj?
Een domovoj ziet eruit als een heel klein vriendelijk opaatje. Hij is veertien tot achttien centimeter lang een heeft een grijze baard en behaarde handen en voeten. Hij loopt altijd blootvoets. Praten doet hij bijna nooit en als hij iets zegt, dan klinkt zijn stem ruw en hard en tegelijkertijd gedempt, alsof zijn geluid uit verschillende richtingen komt.
Als je bij een Russische familie logeert kan het gebeuren dat je ’s nachts iemand met meubels hoort schuiven of iemand op potten en pannen hoort slaan.
Hij woont bijna altijd bij mensen in huis en verlaat zijn plek zo goed als nooit. Het liefst kiest hij een plek in de buurt van een drempel of onder het fornuis. Hij beschouwt vooral het middelpunt van het huis als zijn domein.
Een domovoj aait mensen in hun slaap om ze rijkdom en geluk te brengen. Hij vindt het ook leuk om ’s nachts af en toe een beetje stennis te schoppen en lawaai te maken met meubels en kookgerei. Soms maakt hij ’s nachts het huis schoon en als zijn meester ziek is of binnen afzienbare tijd zal sterven, neemt hij zo veel mogelijk van zijn taken over.
Ik heb mijn domovoj boos gemaakt, wat nu?
Als bewoners het huis niet goed schoonhouden of veel vloeken, kan de domovoj ook boos worden. Hij heeft bovendien een hekel aan luidruchtige vrouwen en wordt soms boos door huisdieren waar hij niet mee kan opschieten.
Een boze domovoj vindt het leuk om je te knijpen als je slaapt, zodat je overal blauwe plekken krijgt. Of hij aait je met de ruwe kant van zijn hand, wat ongeluk brengt. Als hij echt boos is schept hij er een sardonisch genoegen in om met zijn knieën op de borst van zijn slapende slachtoffer te springen en hem te wurgen.
Je kán een domovoj proberen te verjagen. Dat is mogelijk met spiegels, geiten en dode eksters, waar hij niet van houdt. Een andere aanpak is om hem gunstig te stemmen door het huis schoon te maken en oude laarzen in de tuin op te hangen. Daar wordt hij namelijk vrolijk van.
Hoe leef je samen met een domovoj?
Ja kunt je domovoj maar het beste te vriend houden en behandelen als een extra familielid. Laat bij het slapengaan dus wat te eten voor hem achter. Wat koekjes en melk vindt hij heerlijk. Als je brood en zout achterlaat in een witte doek dan komt hij helemaal tot rust.
Met een paar simpele spelregels kan iedereen in harmonie samenleven met zijn domovoj.
Omdat de domovoj onderdeel is van het gezin, neem je hem ook mee als je verhuist. Dit doe je door ’s avonds bij de voordeur een grote tas neer te zetten die je de hele nacht openlaat. Sluit de tas de volgende dag zonder erin te kijken en neem hem mee naar je nieuwe huis.
Vaak hebben je buren ook een domovoj. Deze is meestal wel moeilijker te vriend te houden dan die van jou. De domovoj van de buren wil vaak dingen bij je stelen. Gelukkig is zo’n boosaardige domovoj in de meeste gevallen te verjagen door hard met een bezem op de muren te slaan.
Kortom…
Met deze paar simpele regels kan iedereen in harmonie samenleven met zijn domovoj. Alleen als je ’s nachts in bed ligt en plotseling een zwaar gewicht op je borstkas voelt drukken of moeite hebt met ademhalen, dan is het verstandig om toch even wat spiegels, geiten en dode eksters bij elkaar te zoeken, of het huis eens grondig schoon te maken.