Nederlanders en taal zijn over het algemeen een goede combinatie. Zo staan we erom bekend dat we vaak goed Engels kunnen spreken en is menig Nederlander goed in een andere vreemde taal. Toch maken zelfs de meest ervaren sprekers van een vreemde taal regelmatig een foutje hier en daar. Dat is helemaal niet gek wanneer de desbetreffende taal niet je moedertaal is. In dit artikel vertellen we je meer over de meest gemaakte vertaalfouten door Nederlanders, met name bij het vertalen naar het Engels. Wie weet heb je er iets aan in je eigen leerproces en ontwikkeling van taalvaardigheid.
False friends of valse vrienden: woorden die op elkaar lijken
Als er iets is waar Nederlanders goed in zijn, dan is het wel het letterlijk vertalen vanuit het Nederlands naar een andere taal zoals het Engels. Deze woorden hebben vaak dezelfde vorm of dezelfde klank, maar beschikken wel over een totaal andere betekenis. Daarom noemen we deze woorden ook wel false friends, oftewel valse vrienden. Een klassiek en duidelijk voorbeeld hiervan is het Nederlandse woord ‘eventueel’ en het Engelse woord ‘eventually’.
Toegegeven: deze woorden lijken qua uiterlijk enorm op elkaar. Toch betekenen ze totaal iets anders. ‘Eventueel’ in het Nederlands betekent ‘mogelijk’, terwijl ‘eventually’ in het Engels ‘uiteindelijk’ betekent. Je kunt je dus vast wel voorstellen hoe dit door Nederlanders door elkaar kan worden gehaald. Grote kans dat je ook wel eens gehoord hebt van ‘I always get my sin’ (zonde) en ‘you are very slim’ (slank) of ‘you are very thumb’ (duim). Voor Nederlanders klinken deze zinnen misschien logisch, maar correct Engels zijn ze absoluut niet. Zeker het checken waard dus wanneer je twijfelt.
Het verkeerd gebruiken van voorzetsels in andere taal
Een andere veelgemaakte fout in andere talen, en met name in het Engels, is het verkeerd gebruiken van voorzetsels. De regels voor het gebruik hiervan verschillen sterk tussen talen. Dit betekent dat iets in het Nederlands heel logisch kan klinken, maar dat het in een andere taal echt niet juist is. Kijk bijvoorbeeld eens naar de Nederlandse zin: “Ik ben goed in schrijven”. Deze zin vertaalt de Nederlander vaak naar “I am good in writing”. Klinkt goed, toch?
Maar: dat is het zeker niet. De correcte zin in het Engels is “I am good at writing”. Dit is iets dat je even door moet hebben, ook al klinkt het in eerste instantie misschien niet logisch voor je. Kijken we naar de Engelse taal, dan zien we dat er een aantal woorden zijn met vaste voorzetsels, zoals ‘to look forward to’. Een veelgemaakte fout door Nederlanders is dat ze een zin zoals ‘We look forward to see you’ maken, terwijl er in het Engels geldt dat een werkwoord dat volgt op een dergelijk vast voorzetsel altijd eindigt op -ing. De zin moet dus worden ‘We look forward to seeing you’. Moet je net even weten.
Lidwoorden op de verkeerde manier vertalen
Ook lidwoorden in een vreemde taal worden regelmatig foutief vertaald. Voor mensen die Nederlands leren kan het soms best lastig zijn om te kiezen tussen ‘de’ en ‘het’, maar voor de meeste Nederlanders is het heel eenvoudig om te weten voor welk lidwoord ze moeten gaan. In andere talen is dit soms net even anders. Gelukkig is het in het Engels ook eenvoudig: met ‘the’ kun je alle kanten op. Dit is namelijk het enige lidwoord (naast ‘a’ en ‘an’) om voor woorden te zetten.
In het Frans is het daarentegen lastiger. We zien dat we daar vaak de fout in gaan, omdat de Fransen gebruikmaken van lidwoorden die gekozen worden op basis van het geslacht van het woord dat erna komt. Het lidwoord ‘le’ is voor mannelijke woorden en het lidwoord ‘la’ is voor vrouwelijke woorden. Gebruik je deze lidwoorden verkeerd, dan kan dit zelfs tot diverse problemen in de Franse taal leiden. Ook in het Spaans zijn er lidwoorden voor mannelijke en vrouwelijke woorden, maar hier kun je sneller ontdekken of een woord mannelijk is. Alle woorden die eindigen op een -o zijn namelijk mannelijk in het Spaans.
Woorden verkeerd plaatsen in een zin in andere taal
Hoewel Nederlanders over het algemeen dus erg goed zijn in de Engelse taal, is er nog een fout die vaak gemaakt wordt: de volgorde van een zin niet goed begrijpen. Zoals je misschien wel weet, is de volgorde van woorden in een zin in het Engels vaak anders dan in het Nederlands. Vertaal je een zin woord voor woord vanuit het Nederlands naar het Engels, dan klopt de zinsconstructie in veel gevallen niet. In het Nederlands zijn we vaak net iets flexibeler met woorden en de volgorde ervan, wat ervoor kan zorgen dat we denken dat het in het Engels ook zo geldt. Dat is helaas niet zo.
Er is bijvoorbeeld een aantal woorden dat heel vaak op de verkeerde plek wordt gezet, zoals de woorden ‘altijd’ of ‘nooit’. Kijk maar eens naar de zin ‘Ik heb de film nooit gezien’. Deze zin zullen veel Nederlanders vrijwel letterlijk vertalen naar ‘I have the movie never seen’, terwijl het ‘I have never seen the movie’ moet zijn. Het woord staat dus niet op dezelfde plek in de Engelse zin. Dat is in veel gevallen zo, dus dat is zeker iets waar je op moet letten wanneer je zinnen vanuit het Nederlands naar het Engels vertaalt.
Onmisbare tips om wél goed vanuit het Nederlands te vertalen
Nu je wat meer weet over de meest gemaakte vertaalfouten door Nederlanders weet je in ieder geval waar je in het vervolg op moet letten. Vind je het alsnog lastig om vanuit het Nederlands te vertalen? De volgende tips kunnen je hierbij helpen:
- Oefen regelmatig met een vreemde taal. Dit zorgt ervoor dat je vertrouwd raakt met de tekst, de taal en de regels die erbij komen kijken.
- Zorg er in ieder geval voor dat je de originele tekst in het Nederlands volledig begrijpt, zodat je weet waar het over gaat en hoe je de tekst moet vertalen. Zijn er onderdelen of uitdrukkingen die je niet begrijpt? Zoek deze dan op voordat je begint met vertalen.
- Zinnen letterlijk vertalen? Liever niet. Zoals je hierboven kunt lezen, is het essentieel om letterlijke vertalingen te vermijden omdat hierdoor onnatuurlijke en onjuiste zinnen ontstaan.
- Hulpmiddelen kunnen je helpen bij het vertalen van een tekst. Denk aan het inschakelen van een professioneel vertaalbureau, maar ook aan het gebruiken van woordenboeken of online vertaaltools.
